Güneş tutulması, Ay'ın yörünge hareketi sırasında Dünya ile Güneş arasına girmesi ve bu nedenle Ay'ın Güneş'i kısmen veya tamamen kapatması sonucunda görülen doğa olayıdır. Tutulmanın meydana gelmesi için Ay'ın yeni ay safhasında olması ve Dünya'ya göre Güneş ile kavuşum durumunda olması, yani yörünge düzleminin Dünya'nın Güneş etrafındaki yörünge düzlemi ile çakışması gerekir. Bir yıl içinde Ay, Dünya etrafında yaklaşık on iki defa dönmesine rağmen, Ay'ın yörünge düzlemi ile Dünya'nın yörünge düzlemi arasında beş derece kadar bir açı olması sonucu, Ay her seferinde Güneş'in tam önünden geçmez ve bu nedenle bu çakışma sık olarak oluşmaz.

Güneş tutulması yılda 2 ila 5 kez görülür. Bunlardan en fazla iki tanesi tam tutulma olabilir. Güneş tutulması, Dünya üzerinde geniş bir yol izlemez. Bu nedenle herhangi bir bölge için güneş tutulması nadiren olan bir olaydır. Güneş tutulması, tam tutulma anı dışında hiçbir zaman çıplak göz ile izlenmemelidir.

Tam Güneş Tutulması, Ay'ın Güneş'i Dünya'dan disk şeklinde gözlenen ışık yuvarını tamamen kapatması ile meydana gelir. Güneş'in çok ışıklı olan ışık yuvarı Ay'ın gölgesi ile karanlığa bürünür ve Güneş'in ışık yuvarından çok daha mat olan Güneş tacı çıplak gözle görülebilir duruma gelir. Tam tutulma anında, hava, ışıklı yıldızlar ve gezegenler gözle görülebilecek kadar kararır. Tam tutulma, Dünya yüzeyindeki geniş olmayan bir koridorda gözlenebilir.

Halkalı Güneş Tutulması, Ay'ın, Güneş'in ön tarafında tam kavuşumlu geçmesiyle Güneş'i tam kapatmadığı an görülür. Ay'ın çapı, Güneş'in ışık küresinin çapının yaklaşık dört yüzde biridir. Ancak Ay'ın Dünya'ya uzaklığı, Güneş'in uzaklığının yine yaklaşık dört yüzde biridir. Bu nedenle Ay'ın Dünya'ya göre görünen büyüklüğü Güneş ile hemen hemen benzerdir. Ancak gerek Dünya'nın Güneş etrafındaki gerekse Ay'ın Dünya etrafındaki yörüngeleri tam daire olmadığından, Ay her tam kavuşumlu dönüşünde Güneş'i tam olarak kapatmaz. Bu nedenle, Güneş diskinin Ay tarafından kapatılmayan kısmı, Dünya'dan halka biçiminde görülür.

Hibrit Güneş Tutulmasında, tutulmanın Dünya yüzeyinin bazı alanlarında tam, bazı alanlarında halkalı olarak görülmesi demektir. Hibrit tutulmalar nadir olarak görülür.

Parçalı Güneş Tutulmasında, Ay'ın Güneş'i kısmen kapatması sonucunda meydana gelir. Her tam ve halkalı tutulma, bölünmüş tutulma olarak meydana gelir ve tam kavuşumdan sonra yine bölünmüş tutulma şeklinde devam eder ve biter. Tam tutulma esnasında, tutulmanın tam olarak görülebildiği Dünya yüzeyindeki geniş olmayan koridorun dışındaki geniş bölgelerde, tutulma bölünmüş tutulma biçiminde görülür. Çok az bir zaman bile olsa Güneş'e doğrudan bakmak, göz retinasında kalıcı problemlere ve bu nedenle de körlüğe varan görme bozukluklarına sebep olabilir. Retina acıya duyarsız olduğundan, bu rahatsızlığın meydana gelme hissi fark edilmez.

Olağan şartlarda Güneş, doğrudan bakılamayacak kadar ışıklıdır. Ancak tutulma esnasında Güneş kısmen kapatıldığında, ışık düzeyi azalıp doğrudan bakılabilir olduğu kanısı kolaylıkla oluşabilir. Özellikle çocuklar ve deneyimsiz gözlemciler bu kanıya kolaylıkla kapılırlar. Göz bebeği çok ışıklı objeye değil, mekandaki toplam ışığa göre yanıt verir. Bu nedenle göz bebeği Güneş diski yarı kapatıldığında, Güneş'in olağan durumuna bakıldığı halinden daha geniş olur, böylelikle retina Güneş'in kapatılmayan alanından gelen ışınıma daha fazla maruz kalır. Bu nedenle, tam tutulma zamanının dışında tutulma halindeki Güneş'e doğrudan bakmak, olağan şartlardaki Güneş ile temas etmekten daha zararlıdır. Güneş'e özel tedbir alınmaksızın teleskop, dürbün, fotoğraf makinesi gibi optik aletlerle bakmak ise çıplak gözün temasından çok daha zararlıdır.

Parçalı ve Halkalı Tutulmalar da bölünmüş ve halkalı Güneş tutulmalarının bakılması, özel göz koruması gerektirir. Güneş diski, ancak Güneş ışınımının zararlı olmayan kısmının uygun biçimde süzülmesi ile dikkatli olarak görülebilir. Güneş gözlükleri, yetersizliğinden dolayı uygun değildir. Ancak uygun olarak biçimlendirilmiş ve sertifikalı Güneş süzgeçleri Güneş tutulmasının doğrudan bakılabilmesi için uygun olabilir. Güneş diskinin en dikkatli bakılma metodu projeksiyondur. Bu metot, Güneş yansımasının, dürbün, teleskop ya da alt kısmında yaklaşık bir milimetre çapında bir çukur olan bir kâğıt kutu kullanılarak beyaz bir kâğıda yansıtılması ile gerçekleştirilebilir. Güneş'in bu şekilde yansıtılmış görüntüsü rahatlıkla bakılabilir.

Parçalı tutulma esnasında, Güneş'in ne ölçüde kapatıldığına bağlı olarak gökyüzünde kararma görülebilir. Ancak Güneş tacı tabakası görünmez. Güneş'in yaklaşık üçte ikisi ya da daha fazlası kapatıldığında gün ışığının azaldığı anlaşılabilir. Tam Güneş tutulmasında, Güneş'in ışık küresi Ay'ın diski tarafından tam olarak kapatıldığında, çıplak gözle, dürbünle veya teleskopla doğrudan bakılabilmesi güvenlidir. Güneş tacı bu esnada görülebilir.